Thông qua bài vit di ây, Vui hc s gi n các em Son bài Vit bài vn ngh lun phân tích mt tác phm vn hc (th song tht lc bát)| Vn 9 tp 1 kt ni tri thc. Không ch bài phân tích chi tit ba tác phm vn hc c vit theo th loi th song tht lc bát mà còn nhm mc ích gii thiu n các em ba bài th hay.
Son bài Vit bài vn ngh lun phân tích mt tác phm vn hc (th song tht lc bát)
1. Phân tích bài “Khóc Dng Khuê” ca Nguyn Khuyn
Trong kho tàng th ca Vit Nam ta ã i vào lch s vi nghìn nm u tranh dân tc ã c hình thành nh s óng góp cht xám ca vô s nhà th ln nh. Mt trong nhng nhà th ln trong ó ã óng góp rt nhiu tác phm bt h mà ta có th k n chính là nhà th Nguyn Khuyn. Nhng bài th ca ông hàm cha nhng tình cm chân tht p ca con ngi Vit Nam ch bng ngôn ng quen thuc và gin d. Tiêu biu nht trong s ó là bài th “Khóc Dng Khuê”.
Nguyn Khuyn và Dng Khuê cùng tin s và cùng làm quan di thi nhà Nguyn. Nhng sau nm 1884, sau khi t nc b thc dân Pháp óng chim Nguyn Khuyn ã la chn t quan v làng. Nhng Dng Khuê li khác, ông la chn tip tc làm quan di thi thc dân Pháp làm tay sai cho bn thc dân cho n khi ông qua i tui 64. Cái cht t ngt ca Dng Khuê khin Nguyn Khuyn rt au kh. Bt k chuyn gì ã phát sinh trc ó, thi im ó Nguyn Khuyn ch ngh rng mình ã mt i mt ngi bn thân thit, mt tình cm quý giá không gì có th thay th c. Chính bn thân ã hiu c giá tr không th ong m c ca tình bn này và ri chính ông ã phi cht tht lên:
“Bác Dng thôi ã thôi ri
Nc mây man mác ngm ngùi lòng ta.”
Không phi là mt th tinh t, c chau chut cn thn mà ây ch là mt ni au không nguôi y chân thành. Ting “thôi” nghe quen thuc dân dã và cng rt t nhiên, phát ra t ni au ca tác gi. Trong hoàn cnh xã hi mà ngi ta luôn cao “s tao nhã” trong vn hc, chúng ta li thy c mt Nguyn Khuyn luôn dành s trân trng cho nhng th chân thc trong cuc sng i thng. Dù nói n cái cht nhng ông li s dng cách nói gim nói tránh không dám dùng n t “cht” mà la chn cách nhnhàng hn nhng li có phn day dt hn ó là y nói “thôi ã…thôi ri” th là qua ri, thc s kt thúc ri. Vào gi phút này ông ã mt i ngi bn thân nht ca mình mãi mãi. Ngi ta lúc mt i tài sn quý giá nht, báu vt có ý ngha nht cng ch có th tht lên au n n vy. Nu không thc s cm thy au n n khn cùng thì làm sao tác gi có th thong th nói lên ting lòng mt cách chân thành nh vy. Ch là Nguyn Khuyn không th hét lên au n, ông ch có th hét mt mình trong lòng, khóc thm vi chính mình và ngi gm nhm s au n không ai thu. Lúc này ông mun ngi mt mình, ngi bên ngi bn ã khut nh v nhng ngày tháng xa xôi ó có bn có mình:
“Nh t thu ng khoa ngày trc…
Trong khi gp g bit âu duyên tri.”
Tình bn này gn bó k t khi h cùng nhau vào trng thi c và cùng nhau t làm quan. Hai ngi tuy quê quán khác nhau, c tui th không chút va chm hay có bt c mt mi quan h nào nhng may mn thay, h ch tình c thi chung thi im và c ng hành vi nhau trong khong thi gian dài sau ó. c nhng li th ca Nguyn Khuyn khin chúng ta cm thy tình bn tht n gin, tht mc mc nhng li tràn y tình yêu thng tôn trng ln nhau.
“Cng có lúc chi ni dm khách…
Thú vui con hát la chiu cm xoang.”

Nhng ngi bn cùng chí hng ã tri qua nhng ngày vui v thú v và có tâm hn cng hng, nhng nim vui mà ngi khác s không th hiu c. Tâm hn nhà th nh rung ng vi ký c, sng li nhng ngày “tng gác cheo leo”, nghe ting hát ca nàng “ ào”. H gp nhau do duyên s vì ngng m ln nhau, vì tng chung chí hng mà tình bn ca Nguyn Khuyn và Dng Khuê ã tr nên thân thit nhanh chóng:“Cng có lúc ru ngon cùng nhp…Bit bao ông bích, in phn trc sau.” H cùng nhau nhp mt hp ru thm, cùng nhau ngm cnh i thng thc trn vn hng v và hng thm m à ca tình bn, ca cuc sng. Hai ngi bn thân cùng sng và cng hin di mt triu i, h cùng chia s ni au mt nc, và c hai u bt lc trc hin thc nghit ngã mà dân tc phi gánh chu. Ni au ca tác gi Nguyn Khuyn càng ln hn khi ngi bn thân thit ca ông ã ra i trc. Không ch thng bn mà ông còn thng chính mình khi phi chu ni au mt ngi thân, ngi tri k, ngi bn tâm giao. Nguyn Khuyn mang c ni au ca cá nhân cùng vi ni au ca thi i:
“Ai chng bit chán i là phi
Vi vàng chi ã mi lên tiên.”
S ra i không bao gi quay tr li ca ngi bn thân là mt mt mát to ln i vi tác gi Nguyn Khuyn. Gi ây cuc sng ca ông s vng v hn, cô n hn. Bài th “Khóc Dng Khuê” tic nui sâu sc v tình bn thân thit. Qua ó còn giúp ngi c hiu c tm quan trng và sc nh hng ca tình bn, giúp ta cng c tình cm gia con ngi vi nhau. Bài th th hin mt cái nhìn p v tình bn và nhân cách cao p ca nhà th Nguyn Khuyn.
>> Xem thêm: Son vn 9 kt ni tri thc
2. Phân tích bài “ Hai ch nc nhà” ca Trn Tun Khi
“Hai ch nc nhà” là tác phm m u cho cun Bút quan hoài I ca tác gi Trn Tun Khi. Tác phm c ông sáng tác vào nm 1926, ly tài lch s t thi quân Minh chim óng nc ta vào th k XV làm ch chính. Quân gic ã ánh bi cuc u tranh mà ngi cha con ngi anh hùng Nguyn Trãi làm ch tng. Khi Nguyn Phi Khánh b gic bt a v Trung Quc, Nguyn Trãi ã nh theo cha nhng ngay khi n cùng biên gii phía bc Nguyn Trãi ã nghe li cha mình quay v báo thù cho cha và dân tc.
Tác gi Trn Tun Khi ã trích li cha khuyên con trai vit nên mt tác phm vi tinh thn yêu nc sâu sc và khát vng c lp dân tc. on trích trong tác phm “Hai ch nc nhà” gm 36 câu th do Trn Tun Khi sáng tác nm 1926 và c in trong tp Bút quan hoài I. Trn Tun Khi ã ghi li nhng s kin lch s và tm gng anh hùng dân tc vi mc ích tng nh và khích l lòng yêu nc ca các th h sau này. Qua ó còn th hin s ti nhc ca nhng con ngi sng trong cnh áp bc ca quân thù, nhng ngi b mt t ai và qua ó bày t khát vng c lp, t do ca chính tác gi.
Trong li nói u ca bài th, tác gi nêu rõ ngun cm hng ca mình xut phát t nhng suy ngm v nhng li Nguyn Phi Khánh ã nói vi Nguyn Trãi khi ông b quân Minh bt a v Trung Quc. T chi tit này, có th thy “Hai ch nc nhà” là bài th mn tài lch s th hin tinh thn yêu nc ca nhà vn. phn u bài th, tác gi gi lên cnh tng au thng khi quân Minh xâm lc nc nhà. Nhng hình nh nhân hóa rt gi cm nh mây u ám, gió u ám, h gm và chim chóc th hin ni au ca t nc do nhà Minh cai tr. Núi sông cng mang ni au nh con ngi. C không gian bao la t phng Bc n phng Nam u cht y máu và nc mt ca bit bao ngi dân Vit Nam. Li bài th ã th hin c s phn n ca ngi anh hùng khi tht bi và bi kch mà cha ông ta ã phi i mt. Bài th cht cha y ni bun, ging th va nng nàn nhit huyt va bun bã vi chính thc ti. Trc khi ra i, ngi cha ch kp gi cho con tâm t giao phó cho con mt trng trách ln lao. Nhng câu chuyn lch s chin u bao i nay nh nhc nh và khi dy lòng t hào dân tc, tip ni truyn thng ca cha ông i trc ã hy sinh vì c lp ca dân tc trong mi chúng ta. Nhng hình nh nh la cháy và khói, xng rng và máu sông, pháo ài nát và t khóc khin ta nh thy rõ hn trn chin ác lit. Trc khi ri i, ngi cha nhìn thy thc t mà t nc ang phi chu ng và rt au lòng vì iu ó. Càng yêu t nc, lo lng cho mnh t quê hng thì ni au mà mi ngi dân phi mang theo càng ln hn. Mt ting kêu vi câu hi tu t gi lên mt ni au vô cùng ln lao “Con i! càng nói càng au/ Ly ai t àn sau ó mà”
Bài th dng nh y nc mt, li phàn nàn và ting khóc. ây không còn ch là li nói ca mt ngi cha i vi con mình mà là li nói ca c mt dân tc.
Nhng dòng cui bài th va th hin bi kch ca ngi cha: tui già, bnh tt, s a ày ni t khách quê ngi, nhng cng tin rng ngi con s báo thù cho cha mình và gánh ly n nc. Li khuyên cui cùng dành cho ngi con là tình yêu t nc, ghi nh li dn ca t tiên bo v quê hng ca mình. “Hai ch nc nhà” là bài th cm ng và có tính nhân vn rt ln. Bài th th hin ni au mt nc, ng thi khi dy tinh thn yêu nc ca dân tc, khi dy khát vng c lp, t do ca dân tc. ây không ch là li nói gia cha con mà là li nói ca quê hng vi ngi Vit Nam trong s n lc lt ách thng tr ca thc dân Pháp.
3. Phân tích bài “Ting àn ma” ca Bích Khê
Bài th “Ting àn ma” ca tác gi Bích Khê ã la chn mt ngày ma khc ha nhng cm xúc y cm ng và sâu sc. Mi khi tri ma, cm xúc ca con ngi dng nh tr nên nhy cm hn bao gi ht. Ting ma c kt hp vi nhng tâm trng nh ni nh nhung, s lo lng và suy ngm v cuc sng. Tác gi ã tái hin cnh ma bng nhng câu th nh nhàng nhng li rt sâu sc:
"Ma hoa rng, ma hoa xuân rng
Ma xung lu, ma xung thm lan
Ma ri ngoài no dm ngàn
Nc non r rích ging àn ma xuân."
Ma không quá ln, ri xung t tng ht mt nh nhng git bun ri nh nhàng to nên cnh ma vô cùng sng ng và ht sc mng m. Nghe ting ma ri, chúng ta dng nh thy c tâm hn thanh thn hn, d rung ng hn:
"Ma ri xung lu, li ri xung thm lan
Cùng nc non hoa rng ma xuân
Ma ri ngoài ni trên ngàn
Nghe trong ý khách git àn ma ri."
Nhng câu th to nên khung cnh ma ri, nhng git ma nh ting àn dng cm êm nhng cng nh khóc trong lòng mi ngi. Cnh ma tr thành biu tng cho s phc tp và sâu sc ca tình cm con ngi.
"m ma xung no i ma xung
Bóng dng tà rng bóng tà dng
Hoa xuân ri vi bóng dng
Ma trong ý khách ma cùng nc non."
Bài th kt thúc bng nhng câu th din t tình cm sâu sc ca con ngi. Ma chính là ngun cm hng bt tn to nên nhng giai iu trong lòng ngi, ánh thc ni nh và tình yêu thiên nhiên.
"Ri hoa kt ma còn r rích
Càng ma ri cánh tch bóng dng
Bóng dng vi khách tha hng
Ma trong ý khách muôn hàng l ri."
Bài th ã thành công nh vic tác gi s dng th th song tht lc bát kt hp vi ngôn t y tính biu cm, tái hin c hình nh ma và nhng cm xúc sâu sc ca con ngi trc khung cnh t nhiên ó. ây là mt tác phm ngh thut y tính biu cm và sc sng, khin ngi c không ch cm nhn c v p ca thiên nhiên mà còn hòa mình vào cm xúc ca các nhân vt.
Qua bài vit trên, Vuihoc ã mang n cho các em Son bài Vit bài vn ngh lun phân tích mt tác phm vn hc (th song tht lc bát) Vn 9 tp 1 kt ni tri thc. Hy vng qua bài vit này các em s có thêm nhng gi ý trong bài phân tích các tác phm vn hc c vit theo th th song tht lc bát. b sung thêm nhiu kin thc b ích vi các ch cng nh ni dung khác nhau, các em hãy thng xuyên theo dõi các bài vit mi nht ca Vuihoc nhé!
ngun:
https://vuihoc.vn/tin/thcs-soan-bai-viet-bai-van-nghi-luan-phan-tich-mot-tac-pham-van-hoc-tho-song-that-luc-bat-van-9-tap-1-ket-noi-tri-thuc-4139.html
文章定位: